محمد قمی: اخیرا در یکی از سایت های خبری، مطلبی در دفاع از سربازی اجباری منتشر شده است که بنده دیدم که بد نیست چند مورد را تذکر بدهم:
1- متن اصل 151 قانون اساسی این است: به حکم آیه کریمه "و اعدوا لهم مااستطعتم من قوه و من رباط الخیل ترهبون به عدوالله و عدوکم و آخرین من دونهم لا تعلمونهم الله یعلمهم" دولت موظف است برای همه افراد کشور برنامه و امکانات آموزش نظامی را بر طبق موازین اسلامی فراهم نماید، به طوری که همه افراد همواره توانایی دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند، ولی داشتن اسلحه باید با اجازه مقامات رسمی باشد. :
1-1 این اصل صرفا نظر به "آموزش نظامی بر طبق موازین اسلامی" دارد و نه تامین نیروی انسانی رایگان برای دستگاه ها از جمله دستگاه های نظامی و انتظامی.
1-2 در این اصل، قید "بر طبق موازین اسلامی" موجود است؛ یک سوال: آیا قاعده ی " لاضرر و لا ضرار فی الاسلام" یک میزان اسلامی نیست؟ در حالی که بر اساس تحقیقات انجام شده (از جمله تحقیقات مرکز پژوهش های مجلس)، نظام اجباری هم موجب ضرر فردی است و هم اجتماعی؛ بدیهی است که اجتماع از افراد آن تشکیل می شود.
1-3 بر اساس همین یک قاعده ی لاضرر، می توان نتیجه گرفت که نباید حقوق اساسی افراد را نا دیده گرفت؛ از جمله ی حقوق اساسی، حق انتخاب سرنوشت است؛ توضیح این که: خداوند انسان را آزاد آفریده و او این حق را داده است که انسان، مسیر زندگی خودش را تعیین کند و نظام اجباری در واقع، کج کننده و منحرف کننده ی اجباری مسیر طبیعی انسان است.
1-4 بر اساس اصل نهم قانون اساسی که می گوید: « در جمهوری اسلامی ایران آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت اراضیکشور از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و حفظ آنها وظیفه دولت و آحاد ملت است. هیچ فرد یا گروه یا مقامی حق ندارد به نام استفاده از آزادی، به استقلال سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و تمامیت ارضی ایران کمترین خدشه ای وارد کند و هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور، آزادی های مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات، سلب کند» هیچ شخصیت حقیقی و یا حقوقی حق زیر پا گذاشتن حقوق دیگران را ندارد؛ و وقتی که سربازی، اجباری باشد، در واقع حقوق اساسی او را نا دیده گرفته ایم و در پی این، آزادی های مشروع او را محدود و سلب کرده ایم.
2- در مقاله ی مذکور، تلویحا ضد شرعی و ظالمانه بودن نظام اجباری، زیر سوال رفته است:
2-1 اگر نظام اجباری، بر طبق شرع است پس چرا امثال آیت الله نور الله اصفهانی (یکی از علمای برجسته ی دوره ی مشروطه) بر ضد آن قیام کردند و سر انجام هم با توطئه ی حکومت وقت به شهادت رسیدند. اعضای حوزه ی علمیه ی تهران آن موقع در طی نامه ای مرقوم کرده بودند: «تمام آقایان حجج اسلام و حصون ایمان دامت برکاتهم از امورات شخصیه و مشاغل نوعیه خود دست برداشته‌اند و متفقا به کلمه واحده در مقام… جلوگیری از هر قبیل قوانینی که به خلاف قوانین مقدسه اسلام وضع شود قیام و اقدام دارند، بالاخص در قضیه نظام اجباری که فوق العاده از تحمل خارج و طاقت فرساست. امید است که به همم عالیه آن ذوات مقدسه ( ائمه ی اطهار ) و جدیت کامله و پافشاری، رفع و دفع این قانون جابرانه و خانمان ویران‌کن شود.» (کتاب اندیشه سیاسی و تاریخ نهضت حاج آقا نورالله اصفهانی، موسی نجفی، صفحات ۲۶۸-۲۴۲)
2-2 اگر شرعی است، پس چرا این همه موجب ضرر و زیان غیر قابل اغماض می شود؟ قاعده ی لاضرر فراموش نشود...
2-3 اگر شرعی و عادلانه است، پس چرا مخالف عقل است؟ (عقل تقویت شده به وسیله ی وحی و احکام شرعی)
2-4 اگر مشروع و عادلانه است، پس چرا حقوق اساسی را نقض می کند؟
2-5 پس چرا با چندین اصل از قانون اساسی نا سازگار است؟ (مراجعه کنید به مقاله ی "یادگار رضا میر پنج را بفرستید پیش خودش")
3- در مقاله ی مذکور، سخن از بهانه ی نبود بودجه و امکانات لازم برای اختیاری کردن نظام سربازی، آورده شده است:
3-1 مقاله ی مذکور در رد سربازی حرفه ای نوشته شده است؛ در حالی که اگر الگوی سربازی داوطلبی- بسیجی چابک ( داوطلبانه در عین این که عضو نیروی مقاومت بسیج باشیم، سرباز شغلی هم باشیم) که از طرف مرکز پژوهش های مجلس پیشنهاد و روی آن تاکید شده است، اجرا شود، هم نقایص سربازی حرفه ای را نخواهد داشت و هم فوایدی چون تقویت بنیه ی بسیج و استفاده از ظرفیت بسیج را خواهد داشت.
3-2 هر چه قدر که در بخش پیش گیری سرمایه گذاری کنیم، در واقع خرجی نکرده ایم و بلکه سود کرده ایم...
4- همان طور که مشخص است، بحث و دعوا بر سر تعداد ماه های سربازی نیست، بلکه نباید به کمتر از حذف نظام اجباری راضی بود... (مراجعه شود به مقاله ی "راه حل مشکل سربازی کوتاه کردن مدت زمان آن نیست").
5- در پایان مقاله آورده شده است: «جوانان نیز باید بپذیرند خدمت به کشور حتی اگر برای آن ها هزینه بر هم باشد در مجموع به نفع این کشور خواهد بود؛ به طور حتم هیچ یک از مسئولان کشوری و لشگری عداوتی با جوانان ندارند و با توجه به جمیع جهات و نه تنها یک بعد قضیه، تصمیم می گیرند. قانون نظام وظیفه فعلی اگر چه نیاز به اصلاحاتی دارد اما تغییرات اساسی در این مقطع زمانی به سود کشور نخواهد بود»:
5-1 چگونه است که نظام اجباری هم به ضرر افراد جامعه و برای آن ها هزینه بر باشد (چه مشمولین و چه غیر آن ها) و هم این که نفع کشور باشد؟! وقتی که می گوییم "ایران"، منظورمان در و دیوار نیست، منظورمان جامعه و تمدنی است که از ندانم کاری های عده ای بی لیاقت ضربه دیده است...
5-2 مسئولان کشوری و لشکری عداوت شخصی با افراد جامعه ندارند؛ بلکه مسئولان کشوری و لشکری مرتبط با بحث سربازی، بدون در نظر گرفتن جمیع جهات و این که تنها یک بعد قضیه (تامین نیروی بیگاری و مفت) را در نظر بگیرند، تصمیم به چنین عمل ننگینی گرفته اند (چه بدانند و چه ندانند)!
5-3 قانون نظام وظیفه ی فعلی، اگر چه نیاز به اصلاحات بنیادین دارد، اما تغییرات جزیی و بی فایده و خنثی و پلیس پسند و نظامی پسند، در این مقطع زمانی به هیچ وجهی به سود کشور نخواهد بود؛ چون همان طور که قبلا اشاره شد، اجتماع متشکل از افراد آن است...
